Heptonstall: diep verzonken in de tijd

Vanuit de groene oase Hebden Bridge in Yorkshire kan men adembenemende wandelingen maken. De korte klim naar het dorpje Heptonstall is echter uniek. Daar krijgt het begrip ’stilte’ een geheel nieuwe dimensie.

Het is bijna tergend: het uitzoeken van een wandeling rond het charmante stadje Hebden Bridge is net zo lastig als bepalen welk exemplaar in een doos bonbons het lekkerst is. Wie gaat voor ‘kort, maar krachtig’ kan zich wagen aan de route naar het hoger gelegen Heptonstall. De medewerkster van het lokale Tourist Information Center raadt aan: ‘Wie niet veel tijd heeft, moet daar absoluut naar toe!’

Hebden
Uitzicht op Hebden Bridge.


Steile helling

Wandelaars lopen vanuit het centrum met de klassieke bruggetjes naar het begin van de beruchte Buttress. Dat is een eeuwenoud pad van klinkers waarover in vroeger tijden paarden en hun berijders pakken wol vervoerden. Op zich niets beruchts aan, maar het venijn zit in de steilheid. De helling is namelijk zo’n 30 procent, waardoor wandelaars het gevoel krijgen recht de hemel in te klauteren. Moed verzamelen dus.
Wie de stoute schoenen aantrekt, komt terecht in een bosachtige omgeving. Speciaal voor de vele wandelaars is langs het pad een ijzeren railing aangebracht. Sommige stukken ontbreken echter, zodat alle steun toch echt uit de kuitspieren moet komen. Door het sterke stijgen lijkt het bijna alsof Heptonstall alleen via een hogere staat van bewustzijn te bereiken is. Dat prikkelt de nieuwsgierigheid. Het zorgt voor een welkome steun in de rug om de klim te volbrengen. Na het nodige geploeter, met het laatste stuk langs de reguliere toegangsweg Heptonstall Road, komt het dorpje in zicht. Daar lijkt de tijd werkelijk stil te staan.

Thuiswerkende wevers
Wie over de kinderkopjes van Town Gate loopt, is in eerste instantie overdonderd. De laatste 200 jaar is hier nauwelijks iets veranderd. Een ouderwets postkantoortje lijkt aanvankelijk het enige teken van leven te zijn. De soms 500 jaar oude straatjes en cottages fluisteren verhalen over tijden waarin het er wel degelijk bruiste: van de textielhandel. Huizen hebben vaak grote ramen op de benedenverdieping, om thuiswerkende wevers destijds zo veel mogelijk licht te bieden. Wie verder slentert, ontdekt dat er wel degelijk nog steeds mensen wonen. Om één van de bezienswaardigheden te vinden, slaat men af naar rechts en loopt men via Northgate naar de achthoekige Methodist Church. Een apart gebouw uit het jaar 1764, waar de bekende dominee John Wesley vaak predikte. Zonder toren, maar met een verpletterend uitzicht op de vallei met Hebden Bridge. Een groene explosie van bomen steekt af tegen het palet van de omringende hoogten van de South Pennines, die paars en gelig van kleur zijn. Het vormt een hypnotiserende lappendeken die blijft trekken. De deur van de nog in gebruik zijnde kerk is open. De dikke muren laten je in één klap naar binnen keren: nergens is het stiller dan hier.

kerk
De oude en nieuwe kerk staan naast elkaar.

Mooie, vergane glorie
De tocht gaat terug naar het centrum van het dorp, waar binnen de grenzen van één begraafplaats twee kerken staan: een half vergane naast zijn opvolger. De ruïne, de Saint Thomas a’ Becket,  dateert uit 1260 en was tot 1854 in gebruik. Vanaf dat jaar werd de nieuwe ernaast gebouwd, de Saint Thomas the Apostle. De oude kerkresten vormen zo’n uitzonderlijke schoonheid, dat er nog steeds wel eens een kerkdienst in wordt gehouden. In de openlucht wel te verstaan, want het dak en de toren zijn al lang ingestort. Bernadette, die in de buurt van Manchester woont, bezoekt de plek waar de kerken samen floreren regelmatig. ‘Ik hou van ruïnes en kerken. Niet omdat ik religieus ben, maar om balans te vinden’, lacht ze.

Vergeet-mij-nietjes
Even later wandelt ze over de begraafplaats naar de laatste rustplaats van dichteres Sylvia Plath. Ook bij dit graf, dat uitkijkt over wilde heidevelden, komt ze graag. ‘Het helpt me om met beide benen op de grond te blijven’, legt ze uit. Nog steeds bezoeken vele fans van de beroemde Amerikaanse deze plek. Soms laten ze boekjes en pennen achter als een soort eerbetoon. Plath pleegde in de jaren zestig zelfmoord na ontrouw van haar echtgenoot, de dichter Ted Hughes. Hughes werd jarenlang door feministes verguisd. De naam ‘Hughes’ is zelfs diverse keren van Sylvia’s graf geschraapt.
De vernietigende liefde tussen de getalenteerde dichters spreekt velen tot de verbeelding, zo ook tot die van schrijfster Connie Palmen. Zij schreef er haar bestseller ‘Jij zegt het’ over. ‘Het is een emotioneel verhaal. Zelf vind ik Sylvia een betere dichter dan Ted’, vertelt Bernadette terwijl ze naar de vergeet-mij-nietjes op het graf kijkt.
Na een bezoek aan het dorp kunnen wandelaars op verschillende manieren terugkeren naar Hebden Bridge. Dezelfde weg terug is het kortste, maar wel opnieuw een uitdaging: dit keer voor de knieën.

Sylvia.plath
Het graf van Sylvia Plath.

Praktische informatie

Wat nog meer te doen?
Heptonstall heeft ook een museum, waarin de lokale geschiedenis wordt behandeld. Het is gevestigd in een schoolgebouw uit de 18e eeuw. Hebden Bridge is tegenwoordig vooral trendy met originele winkels, die zelfgemaakte of tweedehands spullen verkopen. Eens in het jaar wordt er een kunstmarkt gehouden en er is een artistiek filmtheater. Leuk weetje voor fans van de BBC-serie Happy Valley: die is in deze omgeving opgenomen!

Route
De lengte van de beschreven wandeling is ongeveer 4 kilometer. Bij het Tourist Information Centre zijn plattegrondjes en routebeschrijvingen verkrijgbaar. De Buttress is te vinden aan de westkant van Hebden Bridge, aan de Royd Terrace.

Bereikbaarheid
Hebden Bridge is prima per trein en bus te bereiken, bijvoorbeeld vanuit Leeds. Dat geldt ook voor de auto. Wie geen zin heeft in een steile wandeling en toch Heptonstall wil bezoeken, kan ook met de bus of auto gaan. Wel even rekening houden met het seizoen: in de vakantieperiodes zijn er vaak files in deze streek.

Horeca en verblijf
Hebden Bridge is een populaire bestemming voor toeristen. Er is dan ook veel horeca en ook overnachten is mogelijk. Dat is een ander verhaal voor het soezerige Heptonstall, waar je alleen op een paar plekken iets kunt nuttigen. Meer informatie op www.visitcalderdale.com.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in wandelkrant Te Voet. Check bij een bezoek altijd de actuele situatie. 

schatgraven

Marianne van de Polder

Marianne is journalist en tekstschrijver. Het liefst maakt ze menselijke verhalen met een kloppend hart.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *