Ik heb er even van moeten bijkomen (want ik geloofde niet meer dat het ooit zou gebeuren), maar nu heeft het toch echt plaatsgevonden: Abba is terug!
En hoe… Zo knap en moedig gedaan zeg, wat een comeback! De typische sound blijft in de eerste nummers van het nieuwe album Voyage overeind: warme klanken vol vocale harmonieën en ingenieuze instrumentalen, onaangetast, misschien nog wel dieper gelaagd dan voorheen. Want worden stemmen bijvoorbeeld niet mooier als de levenservaring toeneemt? Wat is het toch met Abba? Wat maakt ze zo onweerstaanbaar?
Ach ja, dat is natuurlijk persoonlijk. Elke fan heeft zijn eigen verhalen. Maar vriend en vijand zijn het er wel over eens dat Björn en Benny muzikale genieën zijn. Ze weten ‘gewoon’ heel goed hoe ze emotioneel rakende muziek moeten maken. Misschien helpt hun Zweedse achtergrond mee en wordt er daardoor een flinke scheut melancholie in hun nummers gegoten. Maar ze hebben natuurlijk ook veel geoefend. Als tieners waren ze er al druk mee. Soms lijkt het alsof ze er ineens waren, toen ze in 1974 het songfestival wonnen. Maar de waarheid is dat ze al jaren bezig waren om door te breken. En dat best wel vasthoudend en slim, zeker vanaf het moment dat ze hun manager Stig Anderson tegenkwamen. Hij was precies zo, herkende hun talent en wist het ook te verkopen. Al met al waren ze erg ambitieus en de aanhouder wint (meestal).
Magische samenwerking
Net als bij John Lennon en Paul McCartney van de Beatles is er in ieder geval sprake van een solide basis: een magische samenwerking. Daar begint alles mee. Twee getalenteerde mensen die elkaar op jeugdige leeftijd tegenkomen en elkaar vinden in hun muzikaliteit en aspiraties. Zielsverwanten op creatief gebied, een zeldzaamheid die gestuurd lijkt te zijn door het Lot. Ondanks alle (relationele) strubbelingen met hun exen Frida en Agnetha bleven Björn en Benny elkaar als vrienden altijd trouw. Zo schreven ze na Abba onder meer de succesvolle muziek voor de musical Chess.
Hit of niet?
In een recent interview gaf het tweetal toe een nummer pas klaar te vinden, als ze er allebei helemaal tevreden over zijn. Eerder niet. De een heeft er niet meer over te zeggen dan de ander. Weten ze van tevoren wat een hit wordt? Björn antwoordt: ‘Niet echt. Er zijn nummers waarvan we niet hadden gedacht dat ze ooit zo succesvol zouden worden, waaronder Dancing queen en Mamma mia. Bij Mamma mia wilden we eerst een bombastisch refrein spelen, met allerlei toeters en bellen, maar uiteindelijk werd het het tegenovergestelde: heel klein, alleen piano en stemmen. Het werkte. Andere nummers werden juist weer geen hit terwijl we dat zelf ergens wel verwachtten, zoals Under attack en The king has lost his crown. Je weet het eigenlijk nooit.’
Troost in zware tijden
Wat heb ik zelf met Abba? Het is ongeveer de eerste popmuziek die ik als kind vaak hoorde. Ik had een onveilige kindertijd. Abba was mijn houvast, mijn knuffelbeer, een heerlijke vlucht uit die altijd bedreigende werkelijkheid. Als klein meisje wilde ik later Abba worden, niet Agnetha of Frida, nee, Abba in zijn geheel. Ik hoef de eerste maten van Knowing me, knowing you maar te horen en ik ben direct terug in de tijd. En als kind ben je ondanks ellende toch veerkrachtig. Je ziel is niet kapot te krijgen, wat er ook gebeurt. Ze wil zingen, spelen, dansen! Muziek brengt het leven zelf in ons terug. Abba, die wollen deken in de vrieskou, de hoop op betere tijden. Ik heb er eigenlijk geen woorden voor.
Verliefd op Don’t shut me down
Van de twee nummers die net zijn uitgebracht van het album Voyage, dat in november in zijn geheel verschijnt, vind ik Don’t shut me down ronduit de beste. Het is vooral een lief liedje vind ik, hartveroverend, onschuldig, maar tegelijkertijd vol wijsheid. Het vertelt een verhaal, en begint zelfs met sprookjesachtige belletjes om dat verhaal passend in te luiden. Agnetha zit buiten in de regen op een bankje moed te verzamelen om een oude bekende weer op te gaan zoeken. Ze gaat erheen, en de ontmoeting is een beetje ongemakkelijk. Maar ze heeft wat te vertellen. ‘Ik heb geleerd om te overleven, liefde en hoop: dat is waarom ik hier nu ben.’
De tekst kun je eigenlijk opvatten alsof Abba direct tegen haar luisteraars spreekt. ‘Ja, we zijn terug, maar we zijn wel veranderd. Heb daarom een open mind. We houden nog steeds van jullie.’ Dit gaat toch regelrecht je hart in? De muziek vind ik verder perfect in elkaar gepuzzeld, inclusief de lopende, pakkende baslijn, de echo’s van de vocalen (‘And I wont’t be the same…’ smelt….) en natuurlijk de toetsinstrumenten die zorgen voor zoveel herkenning.
Vijf onbekende parels
Het leuke van Abba is dat er altijd nog wel wat te ontdekken valt, want ook hun onbekendere nummers staan (oké, op een enkel draakje na) als een huis. Hierbij mijn favoriete top vijf van onbekende Abba-parels! Wow, dat is eigenlijk nog moeilijk, maar vooruit, ik pik er een paar. Ze zijn allemaal te vinden op YouTube.
5: If it wasn’t for the nights (maar ja, eigenlijk het hele Voulez-vous-album…).
4: Dum dum dittle. Ooit droomde ik ervan (en ja, toen was ik al in de veertig) dat Abba mee zou werken aan een musical over mijn kinderboek De magische mars van Mísja. Hun vrolijke nummer gaat over een kleine vioolspeler, nou, dat is Mísja ook. Ment to be! Ik heb natuurlijk nooit gedurfd om ze te schrijven, haha. Misschien ook omdat Björn en Benny dit nummer zelf het liefst achter het behang willen plakken….
3: The visitors (maar ja, eigenlijk het hele The visitors-album….).
2: Het onlangs ontdekte Bang-a-boomerang.
1: Tiger.
Op weg naar Voyage
Tot zover mijn liefdesverklaring aan Abba.
Ik ben blij dat de schatjes terug zijn.
De wereld zat erop te wachten, sterker nog: schreeuwde om hun positiviteit.
Het is het beste wat in lange tijd gebeurd is, wat mij betreft.
En ik ben natuurlijk heel benieuwd hoe de rest van Voyage gaat worden!
